Μετάφραση: Ισιδώρα Γενούζου.
Εκδ. «Πατάκη», σελ. 480, € 19.
Το βιβλίο το διάβασα τον Νοέμβρη του 2009 που λόγω και της ειδικότητάς μου αποτέλεσε για μένα πολύ ενδιαφέρον θέμα. Αποτελεί μια σύγχρονη έκδοση του «1984» του Οργουελ. Ο συγγραφέας το έγραψε με αφορμή την 11η Σεπτεμβρίου και το πογκρόμ που ακολούθησε η τότε Αμερικανική κυβέρνηση στο όνομα της δήθεν καταπολέμησης των τρομοκρατών.
Μια έκρηξη βόμβας στην γέφυρα Μπέι του Σαν Φραντσίσκο με χιλιάδες νεκρούς αποτελεί την απαρχή της περιπέτειας για εκατοντάδες κατοίκους που κυνηγιούνται αμείλικτα από το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, στον όνομα δήθεν της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Κάπου εκεί αρχίζει η περιπέτεια του 17χρονου Μάρκους Γιάλου και των φίλων του, οι οποίοι κατά την διάρκεια της αναμπουμπούλας και του πανικού, ενώ ψάχνουν για ασθενοφόρο για τον τραυματισμένο από το πλήθος φίλο τους, συλλαμβάνονται και οδηγούνται στο δικό τους Γκουντάναμο σε ένα νησί κοντά στην πόλη. Όταν μετά από λίγες μέρες απελευθερώνεται, ενώ οι γονείς του τον θεωρούν νεκρό, διαπιστώνει πως η πόλη του δεν είναι πια η ίδια: άνθρωποι του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας είναι παντού, παρακολουθούν τους πάντες και τα πάντα, κάμερες παντού, ακόμη και στις αίθουσες των σχολείων, τα πάντα ελέγχονται στο όνομα της ασφάλειας των πολιτών.
Ο Μάρκους όμως δεν είναι διατεθειμένος να απεμπολήσει τα συνταγματικά του δικαιώματα και ελευθερίες, παρά το νεαρό της ηλικίας του. Σαν φανατικός χρήστης της τεχνολογίας των υπολογιστών, ξεκινάει τον δικό του ηλεκτρονικό ανταρτοπόλεμο, με βάση την τεχνολογία που γνωρίζει πολύ καλά: δημιουργεί με βάση μια παιχνιδομηχανή την XBOX, της οποίας την ασφάλεια είχε «σπάσει» κάποιος τελειόφοιτος το ΜΙΤ και ένα κλώνο του Linux το ParanoidLinux, ένα ελεύθερο δίκτυο υπολογιστών, μη ανιχνεύσιμο από την ασφάλεια. Δημιουργεί επιπλέον ένα μπλογκ που το ονομάζει Ανοικτή Εξέγερση, έρχεται διαμέσου αυτών σε επαφή με πολλούς νέους της ηλικίας του και μαζί προσπαθούν σαν συνωμοτική ομάδα, να παραπλανήσουν τους διώκτες τους και να δείξουν έτσι, ότι όσα ακόμα πιο ανόητα, σκληρά και καταπιεστικά μέτρα και αν πάρουν τα διάφορα Υπουργεία Ασφάλειας ή Υπουργεία Προστασίας Πολιτών κατά το ελληνικότερο, τελικά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μα κυρίως με τον αγώνα ακόμα και μιας έστω μειοψηφίας φωτισμένων πολιτών, στο προκείμενο, με τον αγώνα μιας ομάδας νέων ανθρώπων, η ελευθερία και τα συνταγματικά δικαιώματα θα υπερισχύσουν και θα νικήσουν.
Η πλοκή του βιβλίου σε καθηλώνει. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι απλή και κατανοητή. Χρησιμοποιεί ελάχιστους τεχνικούς όρους. Οι μυημένοι στην πληροφορικοί βεβαίως καταλαβαίνουν περισσότερα, μα προπάντων διαπιστώνουν, ότι συγγραφέας βασίζεται σε υπαρκτές δυνατότητες της τεχνολογίας και της πληροφορικής. Υπ’ αυτή την έννοια αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ένα εγχειρίδιο εναλλακτικής δικτυακής τεχνολογίας, ένα πρακτικό οδηγό ηλεκτρονικού αντάρτικου, που ίσως ήδη σήμερα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ευφυείς χάκερ.
Όμως δεν είναι αυτός ο στόχος. Θέλει να δείξει όπως λέει, την αυταπάτη της ασφάλειας: «Φαντάσου ότι έχεις στην κατοχή σου κάτι πολύτιμο», εξηγεί ο Κόρι, «και ότι το κλείνεις σε ένα ατσάλινο χρηματοκιβώτιο. Όμως αρχίζεις να πιστεύεις ότι το χρηματοκιβώτιο δεν είναι αρκετό. Έτσι βάζεις και μια πρόσθετη κλειδαριά ασφάλειας. Και μετά ακόμα μια. Τελικά αντί να αισθάνεσαι ασφάλεια, εξοργίζεται καθώς οι κλειδαριές σε εμποδίζουν να πάρεις το αντικείμενο, τη στιγμή που το χρειάζεσαι. Αυτή είναι η μεγάλη αυταπάτη σε ό,τι αφορά την ασφάλεια. Το κράτος σού προσφέρει ασφάλεια, όταν είσαι τρομοκρατημένος. Εσύ δέχεσαι όλους τους περιορισμούς μπροστά στον φόβο μιας νέας επίθεσης. Και ύστερα παλεύεις από την αρχή να προασπίσεις τα δικαιώματα που επέτρεψες να σου καταπατήσουν».
Το βιβλίο σε καθηλώνει, δεν μπορείς να το αποχωριστείς μέχρι να φθάσεις στο τέλος. Αποτελεί ύμνο στην ελευθερία και στα δικαιώματα του πολίτη, σου δείχνει ότι το σκότος θα το διαδεχθεί πάντα το φώς, αρκεί να μη το βάλεις κάτω και καθίσεις παθητικός στον καναπέ σου. Απευθύνεται ιδιαίτερα στους νέους εκκολαπτόμενους πολίτες, αλλά αποτελεί και για τους υπόλοιπους ερεθιστικό και συνάμα χρήσιμο ανάγνωσμα.
O Κόρυ Ντοκτορόου gεννήθηκε στο Τορόντο του Καναδά, και ανατράφηκε σε ένα σπιτικό με εβραίους ακτιβιστές, που εργαζόταν στο κίνημα ενάντια στην πυρηνική ενέργεια, και συμμετείχε σε καμπάνιες της GREENPEACE σαν παιδί. Το 1999 βρέθηκε σε μια εταιρεία software. Το 2006 μετακόμισε στο Λος Άντζελες Born από το Λονδίνο, όπου εργαζόταν σαν συντονιστής για την Ευρώπη βοηθώντας να δημιουργηθεί το Open Rights Group, πριν παραιτηθεί το 2006 και αρχίσει να ασχολείται αποκλειστικά με τη συγγραφή. Τις ακαδημαϊκές χρονιές 2006-7, δίδαξε σαν επισκέπτης καθηγητής στο University of Southern California στο Τορόντο. Μετά γύρισε στο Λονδίνο. Είναι αρχισυντάκτης στο διάσημο blog Boing Boing. Γράφει τακτικά στα περιοδικά Popular Science και Make και σε άλλα γνωστά περιοδικά και εφημερίδες και είναι συχνά ομιλητής για τα πνευματικά δικαιώματα.
Το πρώτο του μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε το 2003, και ήταν το πρώτο που κυκλοφόρησε έντυπα και ταυτόχρονα και σε ηλεκτρονική μορφή με μια ειδική άδεια (Creative Commons licenses) που επέτρεπε στους αναγνώστες του να το διαβάζουν ή/και να αν το διακινούν χωρίς να πληρώνουν δικαιώματα αρκεί να μην το χρησιμοποιούσαν για κέρδος.
Κέρδισε το βραβείο Campbell για τον καλύτερο νέο συγγραφέα το 2000, και το βραβείο Locus για το πρώτο καλύτερο μυθιστόρημα, και άλλα λιγότερα γνωστά βραβεία. Βρίσκεται στη λίστα του περιοδικού "Forbes" ανάμεσα στους είκοσι πέντε ανθρώπους του διαδικτύου με τη μεγαλύτερη επιρροή, ενώ το World Economic Forum τον συμπεριέλαβε στους Νέους Παγκόσμιους Ηγέτες. Κυκλοφόρησε το βιβλίο Little Brother το 2008 (ΓΕΝΙΑ Χnet) με το οποίο και κέρδισε άλλα δυο βραβεία.
Εργογραφία :
* (2000) The Complete Idiot's Guide to Publishing Science Fiction
* (2003) Down and Out in the Magic Kingdom
* (2003) Truncat 2003
* (2008) Little Brother
Στα ελληνικά κυκλοφορούν :
* (2009) Γενιά Xnet, Πατάκη
Αποστόλης Μωραϊτόπουλος
