Η εξομολόγηση του φυγά
[Confesión del fugitivo]του Χουάν Βιθέντε Πικέρας
Μόνο όταν φεύγω είμαι ευτυχισμένος.
Όχι ανάμεσα σε τέσσερις τοίχους, με δρόμους κλειστούς,
μα ανάμεσα στο εδώ και στο εκεί, στο ’να σπίτι ή στ’ άλλο,
και τα δυο κατά προτίμηση αλλονών.
Δεν μπορώ πια, ούτε θέλω, να μένω ήσυχος.
Ούτε τώρα ούτε μετά. Ούτε εδώ ούτε εκεί.
Εκεί που τελοσπάντων είσαι εσύ,
όποια και να ’σαι εσύ, το όνομά σου βάλε
στα χείλη μου τα διψασμένα, τα αχόρταγα.
Εγώ δεν είμαι εγώ ούτε έχω σπίτι.
Δεν λέω πια, γιατί ποτέ δεν ήμουν,
ποτέ δεν είχα, πάντα ήμουν ξένος
μέσα μου ή έξω μου. Είμαι αυτός που δεν:
ο αλήτης που κοιμάται κάτω απ’ το γεφύρι
που τις όχθες μου ενώνει και το περνώ
χωρίς σταματημό, μέρα και νύχτα.
Γράφω γιατί ψάχνω, γιατί ελπίζω.
Όμως πια δεν ξέρω τι, το ’χω ξεχάσει.
Ελπίζω πως γράφοντας, κάποια στιγμή
θα θυμηθώ. Επιμένω κόντρα στους καιρούς.
Αγωνιώ ανάμεσα σε παρενθέσεις
σε τόπο ζωντανό, χρόνο νεκρό
κάποιας ελπίδας, ανάμεσα σε δύο εδώ.
Ποτέ σε κάτι μα ανάμεσα. Άσε με,
όποια και να ’σαι εσύ, στην ησυχία μου
ή τέλειωνε πια μαζί μου και με το μέλι το πικρό
του να ’μαι μόνος μιλώντας μόνος.
Αποφάσισα να μην αποφασίζω,
να μην είμαι πουθενά αλλά στον δρόμο,
σε γεφύρια, σε πλοία, σε τρένα
όπου θα είμαι απλώς ο επιβάτης
που ξέρω πως είμαι, και να αισθάνομαι
πως με ανησυχεί η γαλήνη,
πως η ησυχία με τρομάζει,
πως η ασφάλεια δεν με ενδιαφέρει,
κι ευτυχισμένος είμαι μόνο στη φυγή.
[Μετάφραση από τα ισπανικά: Παναγιώτης Αλεξανδρίδης]
Ο Χουάν Βιθέντε Πικέρας θεωρείται ένας από τους πιο μοναχικούς και αυθεντικούς ποιητές της σύγχρονης ισπανικής ποίησης. Γεννήθηκε το 1960 στο Ντούκες ντε Ρεκένα, ένα μικρό αγροτικό χωριό. Η παιδική του ηλικία σημαδεύτηκε από τη φύση, τις αγροτικές δραστηριότητες, την έλλειψη βιβλίων, την αθλιότητα του φρανκισμού. Η λογοτεχνική του καλλιέργεια ήταν τελείως προσωπικό του πάθος. Τη δεκαετία του '80 έφυγε τρέχοντας από την Ισπανία. Τα τελευταία είκοσι χρόνια ζει έξω από την πατρίδα του: στην αρχή στη Γαλλία, μετά στην Ιταλία και τώρα στην Ελλάδα. [από το αρχείο της BiblioNet]
[Διαβάστε εδώ το ποίημα Η εξομολόγηση του φυγά στο πρωτότυπο ]
Δείτε τον Χουάν Βιθέντε Πικέρας να απαγγέλλει (μια ελαφρώς διαφορετική εκδοχή) στο YouTube
Τι ωραίο να μοιράζεται κανείς υπέροχους στίχους και σεις -αμ' έπος αμ' έργον- να μεταφράζετε, ντίαρ Παναγιώτη, ένα άλλο θαυμάσιο ποίημα του σπουδαίου Πικέρας!
Α, χαίρομαι πολύ. Πάρα πολύ όμως.
(Αποκάλυψη τώρα, που λένε...)
κ.κ.
Σας το χρωστούσα από ευγνωμοσύνη που μου συστήσατε τον Πικέρας.
Αν δείτε το βίντεο θα εντυπωσιαστείτε από τη θερμότατη ανταπόκριση του κοινού στην απαγγελία.
Μα τι εκπληκτικό ποίημα είναι αυτό που μεταφράσατε.
Όσο το διαβάζω, τόσο πιο πολύ γοητεύομαι. Υπαρξιακή χαμηλόφωνη εξομολογητική ποίηση.
Ακόμα ωραιότερο (Ή, για να είμαι δίκαιη: "αλλιώς" ωραίο!) κι από το "Εγώ στη θέση σου", που όταν το πρωτοδιάβασα, "Εδώ είμαστε", σκέφτηκα.
(Τι σου είναι το διαδίκτυο τελικά...)
ΥΓ. Πολύ ενδιαφέρουσα και η “Ιστορία της δίψας”, διαπιστώνω. Ήδη ξεχώρησα κάποια ποιήματα.
κ.κ.
Εγώ νομίζω πως τα δύο που μου συστήσατε ήταν πιο μεστά - μου δημιούργησαν πιο έντονες εικόνες - χωρίς να θέλω να υποτιμήσω την "Εξομολόγηση του φυγά". Για το "χαμηλόφωνη" δεν θα συμφωνούσα. Τις "φωνάζει" τις λέξεις του - και με τέτοιο ρυθμό!
Ξέρετε πως μόνο αυτά τα τρία του Πικέρας κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο - εκτός από το pdf που μου χαρίσατε. Πρέπει να μεταφραστούν κι άλλα...
Ποια ποιήματα ξεχωρίσατε;
Μόλις τώρα βλέπω την τελευταία ερώτηση. (Πάλι καλά.)
Η "συνάντησή" μου με κάποια ποιήματα μερικές φορές παίρνει χρόνο. Άλλοτε πάλι, είναι έρωτας με την πρώτη ματιά. Η συλλογή του Πικέρας, πάντως, μου αρέσει συνολικά.
Με κάθε επιφύλαξη για όσα δεν πρόσεξα στην πρώτη ανάγνωση, ξεχώρισα:
Μια μέρα πριν να μείνω
Προσευχή του άπιστου
Εισιτήριο να πας ή να έρθεις
Το εμείς καράβι
Ο Σίσυφος ωστόσο
Φυσικά θα τα ξαναδώ, όταν είμαι πιο χαλαρή.
Εσείς τα είδατε καθόλου;
κ.κ.
Η πρώτη μου διαπίστωση είναι ότι το ποίημα "Ευλογία" σαφώς ξεχωρίζει. Μια δεύτερη ανάγνωση ξεχώρισε - λόγω κυρίως του ρυθμού και των εικόνων που γέννησαν μέσα μου - τα:
Γραμμή 4
Οδηγίες για να διασχίσεις την έρημο
Το εμείς καράβι
Ζώο του έρωτα
Εκ πρώτης όψεως, τα τρία του Πικέρας που πρωτογνωρίσαμε δείχνουν ανώτερα. Φυσικά, διαβάζοντάς τα, συνεχώς θα αλλάζω γνώμη.
DECÁLOGO
1. No busquen ser originales. El ser distinto es inevitabile cuando uno no se preocupa de serlo.
2. No intenten deslumbrar al burgués. Ya no resulta. Este sólo se asusta cuando le anenazan el bolsillo.
3. No traten de complicar al lector ni buscar ni reclamar su ayuda.
4. No escriban jamás pensando en la crítica, en los amigos o parientes, en la dulce novia o esposa. Ni siquiera en lector hipotético.
5. No sacrifiquen la sinceridad literaria a nada. Ni a la política ni al triunfo. Escribir siempre para ese otro, silencioso e implacable, que llevamos dentro y no es posible engañar.
6. No sigan modas, abjuren del maestro sagrado antes del tercer canto del gallo.
7. No se limiten a leer los libros ya consagrados. Proust y Joyce fueron despreciados cuanto asomaron la nariz, hoy son genios.
8. No olviden la frase, justamente famosa: 2+2 son 4; pero ¿y si fueran 5?
9. No desdeñar temas con entraña narrativa, cualquiera sea su origen. Robar si es necesario.
10. Mentir siempre.
JUAN CARLOS ONETTI (1909-1994)
Μαζί με την καλημέρα μου σας στέλνω για μελλοντική -ή και πάραυτα-μετάφραση τον ενδιαφέροντα δεκάλογο, που ξέρω μέσες άκρες τι λέει, αλλά όχι επακριβώς.
(Θρασύτατη, μπορώ να πω...)
κ.κ.